Poraka Uara Tū

The Ministry is migrating nzmaths content to Tāhurangi.           
Relevant and up-to-date teaching resources are being moved to Tāhūrangi (tahurangi.education.govt.nz). 
When all identified resources have been successfully moved, this website will close. We expect this to be in June 2024. 
e-ako maths, e-ako Pāngarau, and e-ako PLD 360 will continue to be available. 

For more information visit https://tahurangi.education.govt.nz/updates-to-nzmaths

Hei Whakarāpopoto
E hāngai ana tēnei kōwae ako ki te rauemi matihiko nei, te Poraka Uara Tū. Ko tā tēnei rauemi, he āwhina i te ākonga ki te tūhura i te tikanga uara tū o ngā tau mai i te 0 ki te 9,999. Ka whakamahia he poraka uara tū hei whakaahua i ngā tau. E hāngai ana tēnei kōwae ako ki te Kaupae 5 o Te Mahere Tau.
 
Achievement Objectives
1. Ka mōhio ki ngā tauoti 0–1 000: te whakaingoa i ngā tohutau; ngā raupapa tatauranga whakamua, whakamuri hoki ngā tikanga uara tū: te maha o ngā tahi, ngā tekau, me ngā rau kei roto i tētahi tau; te rahi me te hanga o tētahi tau; ngā tikanga o te taurua
Te Hononga ki te Marautanga
Taumata 2
Te Tau me te Taurangi (Te Mātauranga Tau)
Whāinga Paetae 1:
Ka mōhio ki ngā tauoti 0–1 000:
  • te whakaingoa i ngā tohutau
  • ngā raupapa tatauranga whakamua, whakamuri hoki;
  • ngā tikanga uara tū
  • te maha o ngā tahi, ngā tekau, me ngā rau kei roto i tētahi tau;
  • te rahi me te hanga o tētahi tau;
  • ngā tikanga o te tauruame te taukehe.
Ngā Whāinga Ako

Kia mōhio te ākonga ki:

  • te maha o ngā tahi, ngā tekau, ngā rau me ngā mano kei roto i tētahi tau, tae noa atu ki te 9,999.
Ngā Tikanga Pāngarau

Kaupae 5 

Te Tauākī Ako

  • E ako ana ahau i te tikanga o ngā mati i roto i ngā tau 0 – 1000.

Ko tā te rauemi matihiko nei, te Pōraka Uara Tū, he āwhina i ngā ākonga ki te tūhura i te uara tū o ngā tau, me te whakaatu i te uara tū ki ngā poraka. Hei tauira, e 2 ngā rau, e 5 ngā tekau, e 8 ngā tahi kei roto i te tau 258. E 25 rānei ngā tekau me ngā tahi e 8.

Ngā Rauemi
Whārangi Tārua 1 – 4
He Rārangi Kupu

mati
digit
pāwhiri
click (computer mouse)
poroka uara tū
place value blocks
pūtohu
button or icon (on computer screen)
rauemi matihiko
digital learning object
uara tū
place value
whakaahuahanga
representation
Hei Raupapa I Ngā Mahi Ako

Ngā Rauemi Matihiko

Kei tēnei wāhi i te ipurangi te rārangi mai o ngā rauemi matihiko katoa kua tuhia ki te reo Māori: https://nzmaths.co.nz/node/1472
 
Ko ētahi o ngā rauemi matihiko (ngā mea o nzmaths) e wātea ana ki te katoa, mā te pāwhiri noa i te pūtohu. Ko ētahi atu o ngā rauemi matihiko (ngā mea o The Le@rning Federation), me rēhita kē tō kura, kātahi koe ka uru atu ai.
 
Koia nei te wāhi noho o te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, e hāngai ana ki tēnei kōwae ako: http://www2.nzmaths.co.nz/maori/lo/porakauaratu/index.html,  he akoranga e hāngai ana ki te uara tū o ngā tau mati-2.
 
I Mua i te Whakamahinga o te Rauemi Matihiko Poraka Uara Tū
Kia mārama te ākonga ki te whakaatu tau mati-rua ki ngā momo rauemi uara tū, pērā i ngā poroka uara tū, te rākau mati me ngā pīni. Ko te kōwae ako o nzmaths Kia Ū Te Mātauranga Tau (https://nzmaths.co.nz/resource/kia-te-m-tauranga-tau), he akoranga e hāngai ana ki te uara tū o ngā tau mati-2.
 
E whai pānga ana te kōwae ako nei Te Whakatauira Tau Mati-3:
 
me tēnei rauemi matihiko:
 
 
Ka Mahi Tahi te Pouako me tētahi Rōpū Ākonga (ki te tūhura i te rauemi matihiko)
Huakina te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, ka whakamārama ai i tōna kaupapa ki te tūhura i te uara tū o tētahi tau.
 
learning object screen.
 
Pāwhiria ngā pūtohu +1 me 1 o ia wāhi uara tū, kia mōhio ai ngā ākonga me pēhea te hanga i tētahi tau.
 
Āta whakamāramahia te hononga o te maha o ngā poraka o ia wāhi uara tū me te uara tapeke o ia uara tū e whakaaturia ana. Mēnā e whā ngā poraka rau e whakaaturia ana, ko te 400 te uara tapeke e whakaaturia ana.
 
Hangaia tētahi tau, ka tuku pātai ai mō te uara tapeke o ia wāhi uara tū. Hei tauira, ko te 8530:
  • e 8 ngā mano = 8000
  • e 5 ngā rau = 500
  • e 3 ngā tekau = 30
  • karekau he kotahi = 0
  • 8350 te uara tapeke o te tau katoa, ka whakaaturia ki raro iho (he karaka te tae)
Whakaaturia te mahi a te ipu ruapara. Ina pāwhiria, ka whakawāteatia ngā poraka o te wāhi uara tū e hāngai ana.
 
Tonoa tētahi ākonga kia hanga i tētahi tau, mā te pāwhiri i ngā pūtohu +1 me 1.
 
Whakawhitiwhiti kōrero mō ngā pere ka puta i ngā paetaha o ngā wāhi uara tū:
  • Mēnā kotahi, nui ake rānei ngā poraka o tētahi wāhi uara tū, ka puta te pere anga whakatematau.
  • Pāwhiria tētahi o ngā pere whakatematau, ka mātakitaki ai. Ka wāwāhi tētahi o ngā poraka o taua wāhi uara tū, ā, ka nuku atu ai ki te wāhi uara tū ki te taha matau.
  • Hei tauira, ina pāwhiria te pere whakatematau i waenganui i te mano me te rau, ka wāwāhi tētahi poraka mano ki ōna rau, ā, ka nuku ēnei rau ki te wāhi uara tū o ngā rau.
  • Āta mātakitaki i te huri o ngā tau tapeke o ia wāhi uara tū.
  • Kāore e huri te tapeke o te tau katoa (tae karaka), ka pūmau tonu nā te mea kāore i tāpirihia i tangohia rānei tētahi aha ki te tau tapeke. Ko te whakawhitiwhiti noa iho i waenganui i ngā uara tū.
  • Mēnā 10 nui ake rānei ngā poraka o tētahi wāhi uara tū, ka puta te pere anga whakatemauī.
  • Ina pāwhiria te pere whakatemauī, tekau ngā poraka o taua wāhi uara tū ka whakaemia mai, ka huri hei poraka kotahi o te uara tū o te taha mauī.
  • Kāore tonu te tapeke o te tau katoa e huri (tae karaka), ka pūmau tonu nā te mea kāore i tāpirihia i tangohia rānei tētahi aha ki te tau tapeke. Ko te whakawhitiwhiti noa iho i waenganui i ngā uara tū.
 
Ka Mahi Tahi te Pouako me tētahi Rōpū Ākonga (ki te tūhura i te uara tū o tētahi tau)
Ka whakamahia te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, hei tirotiro i te maha o ngā tekau, ngā rau me ngā mano kei roto i tētahi tau, tae atu ki te 9999.
 
Tonoa ngā ākonga ki te hanga i tētahi tau rau (tau mati-3). Whakamahia te pere whakatematau i waenganui i te wāhi uara tū o ngā rau me ngā tekau hei whiriwhiri i te maha o ngā tekau kei roto i te tau.
 
Hei tauira, ko te 467:
  • Ka wāwāhia ia poraka-100, kia tekau ngā poraka-10, ka nuku ai ki te wāhi uara tū o ngā tekau.
  • Tukuna te pātai, e hia katoa ngā tekau kei roto i te 467.
  • Ka āta kitea atu, tekau ngā poraka-10 ka puta i ia rau, nō reira e 40 ngā tekau kei roto i te 400. Tāpiri atu ki tērā ko ngā tekau e 6 o te 60.
  • Hui katoa, e 46 ngā tekau kei roto i te 467.
Tukuna ngā ākonga ki te tūhura i ētahi atu tau. Hei tauira:
  • E hia katoa ngā tekau kei roto i te 289?
  • E hia katoa ngā tekau kei roto i te 503?
  • E hia katoa ngā rau kei roto i te 3721?
  • E hia katoa ngā rau kei roto i te 7394?
  • E hia katoa ngā tekau kei roto i te 2472?
  • E hia katoa ngā tekau kei roto i te 5439?
Ka Mahi Takitahi, Takirua rānei ngā Ākonga
Ina taunga te ākonga ki te rauemi matihiko nei, he pai noa iho kia mahi takitahi, takirua rānei ki te tūhura i ngā tikanga o te uara tū. Ko tā te rauemi matihiko, he whakaahua i ngā wāhi uara tū me te pānga o tētahi wāhi uara tū ki tētahi.
 
E whā ngā Whārangi Tārua hei mahi mā ngā ākonga:
Whārangi Tārua 1 (PDF, 86KB)
Hei tauira pātai:
  1. Whakamahia te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, hei whakaatu i ētahi hanganga e rua o tētahi tau. Hei tauira, ko ngā hanganga e rua o te 572:
  • e 5 ngā rau, e 7 ngā tekau, e 2 ngā tahi
  • e 47 ngā tekau, e 22 ngā tahi
  1. E hia ngā tekau kei roto i tētahi tau rau (tau mati-3)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
  2. E hia ngā rau kei roto i tētahi tau mano (tau mati-4)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
  3. E hia ngā tekau kei roto i tētahi tau mano (tau mati-4)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
 
Whārangi Mahi 2 (PDF, 81KB)
Hei tauira pātai:
1.      E hia te tapeke o ngā tekau 14? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2.      Whakamahia te rauemi matihiko hei whakaoti i ngā whārite pēnei:
         243 = 0 ngā rau +               ngā tekau +               ngā tahi
3.      E hia te tau tapeke? Hei tauira:
         3 ngā rau + 12 ngā tekau + 4 ngā tahi
4.      E hia katoa ngā tekau kei roto i tētahi tau? Hei tauira:
         253 = 25 katoa ngā tekau.
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
5.      E hia te tau tapeke? Hei tauira:
         65 ngā tekau =                      
 
Whārangi Mahi 3 (PDF, 82KB)
Hei tauira pātai:
1.      Ka tūhurangia ngā rautaki uara tū hei whakaoti tāpiritanga. Hei tauira:
       43 + 15 = ____ + _____ = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2.      Ka tūhurangia ngā rautaki uara tū hei whakaoti tangohanga. Hei tauira:
   58 – 12 = ____ – _____ = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
 
Whārangi Mahi 4 (PDF, 80KB)
Hei tauira pātai:
1.      Ka tūhurangia te rautahi tau māmā hei whakaoti tāpiritanga. Hei tauira:
     137 + 6 = 137 + 10 – 7  = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2.      Ka tūhurangia te rautaki ‘tau māmā’ hei whakaoti tangohanga. Hei tauira:
     142 – 8 = 140 – 10 + 2 = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
 
 
Hei Whakawhānui
Attachments
Add to plan

Log in or register to create plans from your planning space that include this resource.


Taumata 2