He Rapanga Pāhekoheko

Thanks for visiting NZMaths.
We are preparing to close this site by the end of August 2024. Maths content is still being migrated onto Tāhūrangi, and we will be progressively making enhancements to Tāhūrangi to improve the findability and presentation of content.
 

For more information visit https://tahurangi.education.govt.nz/updates-to-nzmaths

Te Tau me te Taurangi
Taumata 4:

1.     Ka mōhio ki:
  • ngā meka whakawehe matua;
  • te whakaawhiwhi tauoti, tau ā-ira hoki.
2.     Ka mōhio ki ngā tikanga o:
  • te tau tōraro me te tau tōrunga;
  • te tau toitū;
  • te ōwehenga;
  • te uara tū o ngā tau ā-ira:
  • te maha o ngā haumano, ngā haurau, ngā hautekau, ngā tahi, ngā rau me ngā mano kei roto i tētahi tau ā-ira (tae atu kia 3 ngā mati ā-ira).
3.     Ka mōhio ki te kimi mai i ngā taurea me ngā tauwehe o tētahi tau.
4.     Ka mōhio ki ngā hautau, ngā tau ā-ira, ngā ōrau me ngā ōwehenga māmā:
  • ngā huringa hautanga: hautau ↔ tau ā-ira ↔ ōrau;
  • ngā raupapa tatauranga tau ā-ira (haumano, haurau, hautekau);
  • te raupapa hautau, tau ā-ira, ōrau hoki;
  • te whiriwhiri hautau ōrite.

 

Te Rapanga
Te Pātai
Ngā Kōrero āwhina
He Kupu Matua
Te Otinga
4.1
 
He aha te tau?
 
 
  • He tau ā-ira, kotahi tōna mati ā-ira
  • Ina whakaawhiwhia, ko te 30 te tekau e pātata ana.
  • He taurua katoa ōna mati.
  • E 284 ōna hautekau.
  • tau ā-ira
  • whakaawhiwhi
  • taurua
  • mati
  • hautekau
28.4
4.2
 
He aha te tau?
 
 
  • He hautau, he nui ake tōna taurunga i tōna tauraro.
  • He taurea o te hauwhā.
  • He tau toitū te taurunga o te hautau.
  • Kei waenganui i te 3 me te 4.
  • hautau
  • taurunga
  • tauraro
  • taurea
  • hauwhā
  • tau toitū
13/4
4.3
 
He aha te tau?
 
 
  • He tauwehe o te 81.
  • Ina whakaawhiwhia, ko te 30 te tekau e pātata ana.
  • He taurea o te 3.
  • Whakareatia ōna mati, ka 14.
  • tauwehe
  • taurea
  • whakaawhiwhi
  • mati
27
4.4
 
He aha te tau?
 
 
  • He tau ā-ira, e toru ōna mati ā-ira.
  • Kotahi te nui ake o te mati haumano i te mati haurau.
  • Kotahi te nui ake o te mati haurau i te mati hautekau.
  • E 35 ōna hautekau.
  • tau ā-ira
  • mati ā-ira
  • haumano
  • haurau
  • hautekau
3.567
4.5
 
He aha te tau?
 
 
  • He ōrau, he nui ake i te 100%.
  • Ina hurihia hei hautau, he taurea o te hauwhā.
  • Ina hurihia hei tau ā-ira, 12 ōna hautekau.
  • Ina tāpirihia ōna mati, ka 8.
  • mati
  • ōrau
  • taurea
  • hautekau
125%


Te Tau me te Taurangi
Taumata 4:

5.     Ka kōwhiri, ka whakamārama i te rautaki e tino whaihua ana hei whakaoti rapanga e whai wāhi mai ana te tauoti, te hautau, te tau ā-ira me te ōrau, te ōwehenga, te tau tōpū me te taupū māmā:
  • rautaki tatau;
  • rautaki tāpiripiri;
  • rautaki whakarea
  • rautaki pānga riterite māmā.
 
6.     Ka mārama ki te whaitakenga o te otinga o tētahi rapanga.
 

 

Te Rapanga
Te Pātai
Ngā Kōrero āwhina
He Kupu Matua
Te Otinga
4.6
 
E hia te rahi o te pūtea i wini i a Hakopa?
 
 
  • Ka wini i a Hakopa tētahi o ngā pūtea nui o Lotto.
  • Ko tētahi 25% o te pūtea i hoatu ki ōna whanaunga.
  • Ko tētahi 50% o te toenga i waiho ki tāna pūtea pēke.
  • Ko te toenga ($6000) i pau ki te hoko i tētahi motukā
  • ōrau
  • pūtea pēke
$16,000
4.7
 
E hia te utu mō te hunga pakeke ki te haere ki te pikitia?
 
 
  • Tērā tētahi whānau i haere ki te pikitia.
  • Tokorua ngā mātua, tokotoru ngā tamariki i tēnei whānau.
  • He haurua te utu tamariki i te utu mō te hunga pakeke.
  • $45.50 te utu mō te whānau katoa.
  • haurua
$13.00
4.8
 
E hia ngā pōro tēnehi, e hia ngā pōro hahau i hokona?
 
 
  • E $77.50 i pau ki te hoko i ētahi pōro tēnehi me ētahi pōro hahau.
  • E $2.50 te utu mō te pōro tēnehi kotahi.
  • E $4.00 te utu mō te pōro hahau kotahi.
  • He haurua te utu o ngā pōro hahau i te utu o ngā pōro tēnehi.
  • haurua
15 ngā pōro tēnehi
 
10 ngā pōro hahau
4.9
 
E hia karamu te taumaha o te pouaka?
 
 
  • Tekau mā rua ngā māpere kei roto i tētahi pouaka.
  • E 700 karamu (700g) te taumaha o te pouaka me ngā māpere o roto.
  • Ka tangohia ētahi māpere, ā, ka heke te taumaha o te pouaka me ngā māpere e toe ana ki te 625g.
  • E 4 ngā māpere i tangohia atu.
  • karamu
475g
4.10
 
E hia tau te pakeke o ia tamaiti?
 
 
  • Tokotoru ngā tamariki – ko Hera rāua ko Hinewai ngā kōtiro, ko Matiu te tama.
  • He ōrite te pakeke o ngā kōtiro.
  • E 2.5 tau te pakeke ake o te tama i ngā kōtiro.
  • Hui katoa, e 37 te tapeke o ō rātou tau.
  • tapeke
Hera = 11.5 tau
 
Hinewai = 11.5 tau
 
Matiu =
14 tau