e-ako Tihei Pāngarau, Te Ine me te Āhuahanga, Taumata 4

The Ministry is migrating nzmaths content to Tāhurangi.           
Relevant and up-to-date teaching resources are being moved to Tāhūrangi (tahurangi.education.govt.nz). 
When all identified resources have been successfully moved, this website will close. We expect this to be in June 2024. 
e-ako maths, e-ako Pāngarau, and e-ako PLD 360 will continue to be available. 

For more information visit https://tahurangi.education.govt.nz/updates-to-nzmaths

Kei raro nei ngā akoranga matihiko e hāngai ana ki te pukapuka Tihei Pāngarau, Te Ine me te Āhuahanga, Taumata 4. Pāwhiria te mea e hiahiatia ana.

Ko te painga atu me rēhita ki konei, kia taea te koke haere o te ākonga me tōna angitu, te aroturuki. Ka taea hoki te whātoro atu ki ētahi atu akoranga matihiko pāngarau maha i te reo Māori (arā, ngā e-ako katoa).

e-ako 1:
Te Tūāpapa o te Ine
Ko ngā āhuatanga o tētahi mea e taea ana te ine; ko ngā momo taputapu ine; ko ngā waeine e hāngai ana ki tēnā āhuatanga ine, ki tēnā āhuatanga ine; ko te pānui i ngā āwhata o ngā momo taputapu ine; ko te whakawhiti waeine; ko te whakatau tata i te ine.
e-ako 2:
Te Paenga me te Horahanga
Ko te paenga o ngā momo taparau, porowhita hoki, me ngā whārite hei whiriwhiri i te paenga; ko ngā waeine mō te paenga me te horahanga; ko te horahanga o te tapawhā hāngai, tapatoru hoki, me ngā whārite hei whiriwhiri i te horahanga; ko te whakawhitiwhiti i ngā waeine ngahuru mō te horahanga.
e-ako 3:
Te Koki
Ko te tātai i te rahi o tētahi koki; ko ngā koki motuhake nei, te koki hāngai, te koki torotika me te koki huripū; ko te tātai rōrahi o te poro tapawhā hāngai me te poro tapatoru; ko te whakawhitiwhiti i ngā waeine mō te rōrahi.
e-ako 4:
Te Wā me te Pāpātanga
Ko te pānui me te ine i te wā-12 me te wā-24; ko te tātai i te takanga wā; ko te pānui wātaka; ko te pāpātanga hei waeine; ko te whakatairite pāpātanga.
e-ako 5:
Te Āhua Ahu-Rua
Ko te hanga o ngā āhua ahu-rua; ko te koki hāngai, te koki torotika me te koki huripū; ko te tātai i ngā koki o tētahi taparau.
e-ako 6:
Te Āhua Ahu-Toru
Ko ngā ingoa o ngā momo āhua ahu-3, me te whakaahua i ēnei āhua ahu-3; ko ngā momo poro, ngā koeko me ngā matarau rite; ko te horahanga mata me te rōrahi o ētahi āhua ahu-3; ko ngā raumata o ētahi āhua ahu-3 māmā; ko ngā whārite e hāngai ana ki ētahi āhuatanga o ngā āhua ahu-3.
e-ako 7:
Te Whakaatu Āhua Ahu-3 ki te Hoahoa
Ko te tuhi hoahoa inerite hei whakaatu āhua ahu-3, ko ngā momo tirohanga ki tētahi āhua ahu-3, ko te raumata o ētahi āhua ahu-3 māmā.
e-ako 8:
Te Whakarahi me te Hoahoa Āwhata
Ko te whakarahi āhua; ko te whiriwhiri me te whakamahi taurahi; ko te whiriwhiri me te whakamahi āwhata; ko te tuhi hoahoa āwhata.
e-ako 9:
Te Ahunga
Ko ngā ahunga o te kāpehu; ko ngā ahunga koki; ko te whakaatu ara ki te tukutuku, ki te pere anō hoki.
e-ako 10:
Te Whakaata me te Hangarite
Ko te whakaata pūwāhi, āhua ahu-rua hoki; ko te hangarite o ngā matarau rite; ko ngā āhuatanga ka pūmau tonu i te whakaatanga, me ngā āhuatanga ka rerekē.
e-ako 11:
Te Huri
Ko te huri i tētahi āhua, i tētahi pūwāhi rānei; ko ngā āhuatanga ka noho pūmau me ngā āhuatanga ka rerekē i te huringa o tētahi āhua; ko te whiriwhiri i te pū me te rahi o tētahi huringa; ko te whakaatu huringa ki te papa tukutuku.
e-ako 12: 
e-ako 12:
Te Neke me te Whakarahi
Ko te neke i tētahi āhua, i tētahi pūwāhi rānei; ko te tuhinga whakapoto hei tohu nekehanga; ko te tāpiri nekehanga; ko te whakarahi āhua; ko te whiriwhiri i te pū whakarahi me te taurahi.
Ko te whiriwhiri i te horahanga o tētahi āhua whakarahi.