Manu Takirua

Hei Whakarāpopoto
Ko tā te kōwae ako nei he tūhura i tēnei mea te tūponotanga. Ka whakawhanake i ngā whakaaro ki te tūponotanga o tētahi putanga, me te reo māmā e hāngai ana. He kēmu katoa ngā ngohe o tēnei kōwae ako.
Achievement Objectives
3. Ka matapae, ka whakamātau i ngā putanga katoa o tētahi pūāhua tūponotanga whaitake māmā.
Te Hononga ki te Marautanga
Taumata 1
Te Tauanga (Te Tūponotanga)
Whāinga Paetae 3:
Ka matapae, ka whakamātau i ngā putanga katoa o tētahi pūāhua tūponotanga whaitake māmā.
Ngā Whāinga Ako
Kia mōhio te ākonga ki:
  • te reo māmā hei whakaputa whakaaro ki te tūponotanga o tētahi putanga
  • ngā putanga e taea ana i tētahi pūāhua tūponotanga
Ngā Rauemi

Whārangi Tārua 3 – He kāri ruru

Whārangi Tārua 2 – He kāri kererū

Whārangi Tārua 1 – He kāri pūkeko

Whārangi Tārua 4 – He kāri kiwi

He mataono

Whārangi Tārua 5 – He pikitia kōtare

Whārangi Tārua 6 – He kāri noke

He Rārangi Kupu
pūāhua tūponotanga probability situation
putanga outcome
riwhiriwhi shuffle (cards)
pūkei kāri pack of cards
mataono cube/dice
Hei Raupapa I Ngā Mahi Ako

Kēmu 1

 

Ngā tohutohu

Ka mahi takirua ngā ākonga.

Hoatu te Whārangi Tārua 1 (pikitia pūkeko) me te Whārangi Tārua 2 (pikitia kererū) ki ia takirua. Tonoa rātou ki te tapatapahi i ngā pikitia o ngā manu. Kia tekau ngā kāri pūkeko, kia tekau ngā kāri kererū.

Riwhiriwhia ngā kāri ka whakatakoto ai i te pūkei, ko ngā mata ki raro.

Ka whakatauria e te takirua ko tēhea o rāua hei kohikohi i ngā takirua kāri ōrite, ko tēhea hei kohikohi i ngā takirua kāri rerekē.

Mā ia ākonga e tango tētahi kāri (te mea kei runga o te pūkei). Mēnā he ōrite ngā kāri, mā tērā o ngā ākonga e pupuri. Mēnā he rerekē ngā kāri mā tērā o ngā ākonga ērā kāri e pupuri.

Ka haere tonu te tangotango kāri kia pau rā anō ngā kāri katoa.

Ko te ākonga kei a ia te maha rawa atu o ngā kāri, ko ia te toa.

Kia whā, kia rima pea ngā kēmu, kātahi ka whakawhitiwhiti whakaaro mō te tūponotanga o roto i te kēmu.

He tauira pātai:

  • I a wai te waimarie i tēnā kēmu? He aha ai?
    • I a au te waimarie nā te mea he maha ake aku takirua kāri i ā Horomia.
    • He ōrite ō māua waimarie nā te mea he ōrite te maha o ā māua takirua kāri.
  • He waimarie ake a Hēni i a Pipiri? He aha ai?
    • He waimarie ake a Hēni nā te mea he maha ake āna takirua kāri i ā Pipiri i ngā kēmu katoa.
    • I ētahi kēmu nō Hēni te waimarie, i ētahi nō Pipiri, nō reira i ngā kēmu katoa, kāore i tino rerekē te waimarie o tētahi i tētahi.
    • He āhua ōrite te waimarie o tēnā me tēnā nā te mea he ōrite te maha o ngā kēmu i toa ai rāua.
  • He waimarie ake ngā takirua kāri ōrite, ngā takirua kāri rerekē rānei?
    • He waimarie ake ngā takirua kāri rerekē, nā te mea koia ngā kāri i kohikohia e Hemi.
  • He pērā anō i ngā takirua ākonga katoa?
    • Me tuhi ki te papa tuhituhi kia āta kitea ai:
      I a wai te waimarie?
    rōpū takirua kāri ōrite takirua kāri rerekē
    Hēni rāua ko Pipiri         ✓  
    Horomia rāua ko Wi         ✓  
              ✓
  • He waimarie ake rānei te kohikohi i ngā takirua kāri rerekē, ngā takirua kāri ōrite rānei?
    • Mēnā ka tirohia ngā rōpū katoa, he waimarie ake te kohikohi i ngā kāri rerekē.
  • Mēnā ka tākaro anō koe i te kēmu ā, he ika tiakareti ka whakawhiwhia ki te toa, he aha tō hiahia – kia kohia mai ngā takirua kāri rerekē, ngā takirua kāri ōrite rānei?
    • Ko ngā kāri rerekē nā te mea he nui kē atu te tūponotanga ka waimarie te tangata kohikohi i ngā takirua kāri rerekē.

Kēmu 2

Kia pērā anō i te kēmu tuatahi, engari me tāpiri atu kia whā ngā kāri ruru ki te pūkei.

Kia pērā anō hoki te āhua o te whakawhitiwhiti kōrero, me te tāpiri anō i ēnei pātai:

  • He waimarie ake ngā takirua kāri rerekē i tēnei rā, ko ngā takirua kāri ōrite rānei te waimarie i tēnei rā? He aha ai?
    • He waimarie ake ngā kāri rerekē i tēnei rā, nā te mea i tāpirihia atu e whā ngā ruru ki te pūkei. Mēnā ko te ruru te kāri tuatahi ka tangohia e au, he nui kē atu te tūponotanga ko tētahi pūkeko, ko tētahi kererū rānei te kāri tuarua. E whā anake ngā ruru, 10 ngā pūkeko, 10 hoki ngā kererū.

Kēmu 3

 

 

Ngā tohutohu

Ka mahi takirua ngā ākonga.

Kia 10 ngā pūkeko, kia 10 ngā kererū, kia 4 ngā ruru, kia kotahi te kiwi ki ngā pūkei kāri a ia takirua ākonga.

Riwhiriwhia ngā kāri ka horahia ai ki te tēpu, ko ngā mata ki raro.

Ka hohoko haere ngā ākonga ki te hura i ētahi kāri e rua kia kitea ngā manu.

Mēnā he ōrite ngā manu, ka puritia e te ākonga aua kāri. Mēnā he rerekē ngā manu me huri kia anga whakararo anō ai ngā mata.

Ka haere tonu te hurahura kāri kia pau rā anō ngā kāri katoa.

Kia whā kia rima pea ngā kēmu, kātahi ka whakawhitiwhiti whakaaro mō te tūponotanga o roto i te kēmu.

He tauira pātai:

  • Ko ēhea ngā manu he uaua te kimi takirua?
    • Kāore he takirua o te kiwi. He uaua hoki te ruru nā te mea e 4 anake ngā ruru.
  • Ko ēhea ngā manu he āhua māmā ake te kimi takirua? o
    • Ko te pūkeko me te kererū nā te mea koia ngā manu maha.
  • Mēnā ko te ruru te kāri tuatahi kia huraina, he pēhea nei te tūponotanga ka hura i tētahi anō ruru?
    • He tino waimarie mēnā ka huraina tētahi anō ruru, nā te mea e whā anake ngā ruru katoa. He nui kē atu te tūponotanga kia huraina he pūkeko, he kererū rānei.
  • Mēnā ko te kiwi te kāri tuatahi kia huraina, he pēhea nei te tūponotanga ka hura i tētahi anō kiwi?
    • Kāore e taea tētahi anō kiwi, nā te mea kotahi anake te kiwi i te pūkei.

Kēmu 4

 

Ngā tohutohu

Ka mahi takitoru ngā ākonga.

Hoatu he mataono ki ia rōpū. Karangia ētahi mata e rua kia whero, ētahi mata e rua kia kahurangi, ētahi mata e rua kia kākāriki.

Hoatu he pikitia kōtare ki ia ākonga. Ka whiriwhiria he tae mā ia ākonga, ā, mā ia ākonga e karakara tana kōtare (whero, kahurangi, kākāriki rānei).

Hoatu kia 30 ngā noke ki ia rōpū.

Ka hohoko haere ngā ākonga ki te pīrori i te mataono. Mēnā ka puta te tae o te ākonga nāna te mataono i pīrori, ka riro i a ia tētahi o ngā noke hei whāngai i tana kōtare.

Ka haere tonu te kēmu kia pau rā anō ngā noke katoa.

Ko te ākonga kei a ia te maha rawa atu o ngā noke, ko ia te toa.

Kia whā, kia rima pea ngā kēmu, kātahi ka whakawhitiwhiti whakaaro mō te tūponotanga o roto i te kēmu.

He tauira pātai:

  • Ko tēhea te kōtare waimarie – ko te kōtare whero, te kōtare kākāriki, te kōtare kahurangi rānei?
    • He āhua ōrite te waimarie o tēnā o tēnā, nā te mea he ōrite te maha o ngā noke ka riro i ia kōtare.
    • He waimarie ake te kōtare whero nā te mea he maha kē atu ngā noke ka riro i a ia.
  • He pērā te katoa o ngā rōpū?
    • Me tuhi ki te papa tuhituhi kia āta kitea ai:

 

  te maha o ngā noke
rōpū kōtare whero kōtare kahurangi kōtare kākāriki
Hēni mā 10 10 10
Himiona mā 12 9 9
  • Ko tō whakaaro e tika ana kia āhua ōrite te maha o ngā noke ka riro i tēnā i tēnā o ngā manu? He aha ai?
    • āe. Nā te mea e rua ngā mata o te mataono ki ia manu, ā, he ōrite te tūponotanga o ia tae, mēnā he tika te pīrori i te mataono.

Kēmu 5

Kia pērā anō i te kēmu tuawhā, engari kia rua ngā ākonga ki ia rōpū, ā, kia rua anō ngā tae ki ngā mata o te mataono. Whakamātauria ētahi mataono rerekē – akene kia rima ngā mata o tētahi tae, kia kotahi te mata o tētahi tae.

Kia pērā anō hoki te āhua o te whakawhitiwhiti kōrero.

Ko te mea nui kia mārama te ākonga, mēnā he ōrite te maha o ngā mata o ia tae, he ōrite anō te tūponotanga o ia putanga (he āhua ōrite te maha o ngā noke ka riro i tēnā i tēnā o ngā kōtare).

Mēnā he rerekē te maha o ngā mata o ia tae, ka rerekē anō hoki te maha o ngā noke ka riro i tēnā i tēnā o ngā kōtare.

Attachments

Printed from https://nzmaths.co.nz/resource/manu-takirua at 4:07am on the 26th April 2024