I tēnei kōwae ako ka tūhurangia te hangarite me ētahi atu āhuatanga o ngā āhua ahu-rua. I takea mai tēnei kōwae ako i te kōwae ako reo Ingarihi o nzmaths Fold and Cut.
Ko tā te kōwae ako nei, he whakawhanake i te mārama o te ākonga ki tēnei mea te hangarite whakaata. Koia nei ētahi o ngā āhua matua me ngā whakamārama i te taha. Ehara i te mea hei tūhura, hei ako i te katoa o ēnei āhua, engari mā te kaiako anō e whiriwhiri ngā āhua e hāngai ana ki āna ākonga.
Ingoa | Hangarite | Ngā Whakamārama Matua |
taparau |
|
|
tapatoru |
|
|
tapatoru rite | E toru ngā rārangi hangarite: |
|
tapatoru waerite | Kotahi te rārangi hangrite: |
|
tapatoru hikuwaru | Kāore ōna rārangi hangarite. |
|
tapawhā |
|
|
tapawhā rite | E whā ngā rārangi hangarite: |
|
tapawhā hāngai | E rua ngā rārangi hangarite: |
|
taparara |
|
|
taparara waerite | Kotahi te rārangi hangarite: |
|
tapawhā whakarara rite | E rua ngā rārangi hangarite: |
|
tapawhā whakarara | Kāore ōna rārangi hangarite. |
|
taparima rite | E rima ngā rārangi hangarite: |
|
tapaono rite | E ono ngā rārangi hangarite: |
|
tapawaru rite | E waru ngā rārangi hangarite: |
|
He koropuku ētahi āhua, he kōpapa ētahi:
He pepa
hangarite | symmetry |
huapae | horizontal |
koki | angle |
kōpapa | concave |
koropuku | convex |
poutū | vertical |
rārangi hangarite | line of symmetry |
rārangi kōpiko | curved line |
rārangi torotika | straight line |
tapa | side |
taparau | polygon |
tauaro | opposite |
tūhuratia | explore |
whakamātau (ria) | test |
whakarara | parallel |
whētui | fold |
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero |
|
Whētuia te pepa kia haurua.
|
|
I tēnei wā, kia toru ngā tapahanga torotika o te pepa whētui. He aha ngā momo āhua ka puta? Tuhia ngā momo āhua ka puta ki tō pukapuka. Mō ia āhua, tuhia ki raro iho:
|
|
|
|
E mōhio ana tātou ki te āhua o te tapawhā rite, ne rā e kare mā. Tuhia tētahi ki te papatuhituhi. Tohua tētahi tapawhā rite i tō tātou akomanga. Whakamāramatia mai te āhua o te tapawhā rite.
Tēnā, whētuia tētahi atu pepa. Me pēhea te tapahi, kia puta ai he tapawhā rite? Whakamāramahia ngā tapa me ngā kokonga o te tapawhā rite. E rua ngā tapahanga rerekē e taea ana hei whakaputa i te tapawhā rite. Ko tētahi e rua ngā rārangi kutikuti, ko tētahi e toru ngā rārangi kutikuti. Whakamāramatia ēnei tapahanga e rua. |
|
Whakamāramatia mai te āhua o te tapawhā hāngai. Kei hea tētahi tapawhā hāngai i tō tātou akomanga?
Mē pēhea te tapahi i te pepa whētui kia puta ai he tapawhā hāngai? E taea ana tētahi tapawhā hāngai te whakaputa mēnā e rua noa ihoa ngā rārangi kutikuti? Whakamāramahia mai. Mēnā e toru ngā rārangi kutikuti hei whakaputa tapawhā hāngai, me ōrite te roa o ētahi o aua rārangi e rua. He aha ai? |
|
Tēnā, he aha ētahi atu āhua e taea ana te whakaputa mā te whētui pepa me te tapahi rārangi torotika? He aha ētahi āhua kāore e taea te whakaputa? Ia āhua ka whakaputaina e koe:
Hangaia kia whā ngā āhua rerekē, kia 4 ngā tapa torotika. Hangaia kia whā ngā āhua rerekē, kia 5 ngā tapa torotika. |
|
Whakatakotoria ngā āhua kua tapahia e koe ki te papa, ki etahi rōpū. Māu anō e whakaaro he aha ngā rōpū. Whakamāramatia mai ngā āhuatanga o tēnei rōpū. He aha tētahi atu āhua e tika ana mō tēnei rōpū? He aha ai? |
|
Titiro ki ngā āhua nei.
|
|
Tēnā, ka tāu mahi ināianei, he tuhi ki te pepa tētahi āhua rerekē ki ētahi atu, ā, ki tōu whakaaro e taea ana te hanga mā te whētui me te tapahi pepa. Ka oti i a koe tētahi āhua te tuhi, whakamātauria te hanga o taua āhua mā te whētui me te tapahi pepa. Ki tōu whakaaro he aha i taea ai tēnā āhua te hanga mā te whētui me te tapahi pepa? |
|
Ko tā tātou mahi i konei, he tirotiro mēnā e taea ana ngā pū matua te hanga mā te whētui me te tapahi pepa. Tuhia ngā pū matua ki te papa tuhituhi. Ki tō titiro, ki tō whakaaro, he aha ngā mea e taea ana te hanga mā te whētui me te tapahi pepa, he aha ngā mea kāore e taea? He aha i pēnā ai ō whakaaro? Whētuia he pepa, ka tapahi ai hei hanga i ngā pū matua e taea ana. |
|
Anei tētahi āhua hei tirotiro mā tātou: He aha te take e taea ana tēnei āhua te hanga mā te whētui me te tapahi pepa? E taea ana te tuhi tētahi rārangi hei whakahaurua i te āhua, kia ōrite te āhua o ngā taha e rua. Ka kīia tēnā rārangi, he rārangi hangarite. He ōrite te hanga o te āhua kei ia taha o te rārangi hangarite. Inā whētuia te āhua ki te rārangi hangarite, ka tau marire tētahi haurua ki runga pū i tētahi. E hoki ki ngā āhua katoa i tuhia e koe ki tō pukapuka. Tuhia te rārangi hangarite o ia āhua. |
Printed from https://nzmaths.co.nz/resource/whetuia-ka-tapahi-ai-0 at 4:18pm on the 1st July 2024